Tôi dầu thép SKD11 được không?

Đăng lúc 25-06-2019 04:10:01 PM - Đã xem 2918

Khi nhắc đến tôi, trui, nhiệt luyện hay xử lý nhiệt thì có lẽ không còn xa lạ với các anh em gia công cơ khí chính xác. Trong rất nhiều phương pháp nhiệt luyện thì tôi chân không và tôi dầu được sử dụng phổ biến, rộng rãi nhất hiện nay. Tuy nhiên, không phải mác thép nào cũng phù hợp với hai phương pháp nhiệt luyện nêu trên.

Để tiếp nối với chủ đề về thép SKD11 thì trong bài viết lần này Thép công nghệp Phú Thịnh xin được gửi đến quý đọc giả một lời giải đáp cho câu hỏi mà chúng tôi đã nhận được rất nhiều từ khách hàng trước đó là “Ngoài tôi chân không thì có thể tôi dầu thép SKD11 được không?”

Thép tròn đặc SKD11 - Thép công nghiệp Phú Thịnh

1. Tổng quan về 2 phương pháp nhiệt luyện thép SKD11

Qua các bài viết trước đây mà chúng tôi đã đề cập thì tôi chân không là quá trình nung nóng thép lên cao quá nhiệt độ tới hạn để làm xuất hiện tổ chức Austenite, rồi làm nguội thích hợp để Austenite chuyển thành Mactenxit với độ cứng cao.

Kết thúc quá trình nhiệt luyện, thì thép SKD11 sẽ phải trải qua công đoạn “Ram thép SKD11”. Mục đích của việc ram thép là làm giảm hoặc làm mất các ứng suất dư sau khi tôi đến mức cần thiết, để đáp ứng điều kiện làm việc lâu dài của sản phẩm cơ khí mà vẫn duy trì cơ tính của thép SKD11.

Phương pháp thứ 2 là tôi dầu. Đây cũng là một phương pháp nhiệt luyện giúp làm tăng độ cứng thép SKD11 đến mức phù hợp trong ngưỡng cho phép cũng như khả năng chịu mài mòn tốt nhất, phù hợp cho từng ứng dụng.

Tại sao gọi là tôi dầu? Sau khi trải qua quá trình nung nóng thì thép bắt đầu quá trình hạ nhiệt xuống thấp hơn nhiệt độ sôi của dầu. Và liệu có thể tôi dầu thép SKD11 được không?

2. Tôi dầu thép SKD11 được không?

Trước khi trả lời câu hỏi “Tôi dầu thép SKD11 được không?” thì chúng ta hãy cùng tìm hiểu 3 giai đoạn mà thép đi qua trong phương pháp tôi dầu:

a. Giai đoạn sôi màng thép

Đây là thời điểm chúng ta đưa thép vào dầu. Khi đó, sẽ xuất hiện một lớp màng gọi là “màng khí” giữa bề mặt thép và dầu nhiệt luyện.

b. Giai đoạn sôi bọt

Ở giai đoạn thứ 2 này, lớp màng khí sẽ tan biến tại 1 điểm nhiệt độ dẫn đến quá trình sôi bọt. Và trong giai đoạn phá vỡ màng thì tốc độ truyền nhiệt được diễn ra mãnh liệt nhất. Hệ số truyền nhiệt có thể cao gấp 2 lần so với quá trình sôi màng.

c. Giai đoạn truyền nhiệt đối lưu

Khi thép đã được giảm nhiệt độ xuống thấp hơn nhiệt độ sôi của dầu tôi thép. Sự đối lưu và dẫn nhiệt sẽ khiến quá trình làm lạnh chậm lại và làm nguội chậm rãi theo thời gian.

Như vậy, tôi dầu là phương pháp được dùng cho nhiều loại thép khác nhau. Và trong đó bao gồm cả thép SKD11. Thép SKD11 vẫn sẽ qua quá trình nhiệt luyện thông thường nhưng ở công đoạn trước ram. Chỉ khác ở điểm thay vì thép SKD11 được đưa vào dung dịch làm nguội thì sẽ là dầu tôi thép.

3. Một số hạn chế của phương pháp tôi dầu thép SKD11

Về ưu điểm của phương pháp tôi dầu thì có lẽ không cần phải nói đến nhiều nữa, bởi tính phổ biến của chúng như giúp nâng cao độ cứng và tính chống mài mòn của chi tiết theo nhu cầu sử dụng. Vì vậy được sử dụng rộng rãi và phổ biến cho nhiều loại thép khác nhau.

Tôi dầu thép SKD11 được không?

Tôi dầu thép SKD11 được không?

Do vậy, Thép công nghiệp Phú Thịnh nêu ra một số hạn chế của phương pháp tôi dầu để quý khách hàng hiểu thêm và có sự lựa chọn phù hợp cho từng sản phẩm của mình.

- Đầu tiên là độ biến dạng. Khi tôi dầu tạo nên độ biến dạng lớn hơn tôi chân không. Chính vì vậy, những sản phẩm cơ khí yêu cầu độ chính xác cao hay những chi tiết mỏng, dài cần lưu ý đến việc xử lý tinh sau tôi dầu khó khăn hơn.

- Thứ 2 là màu sắc. Về mặt cảm quan thì sau khi tôi dầu thép SKD11 sẽ có màu xanh đen thay vì vàng đồng như phương pháp tôi chân không. Do vậy, những sản phẩm cần độ thẩm mỹ như dao bẻ đai, ... thì đây cũng là một nhược điểm.

- Thứ 3 là thép sau khi được tôi dầu sẽ dẻo hơn phần nào so với tôi chân không. Đối với một số ứng dụng cần sự cân bằng giữa độ cứng và độ dẻo gần như tuyệt đối như khuôn dập viên thuốc con nhộng thì tôi dầu có thể không đáp ứng được.

Cần lưu ý: Với những chi tiết yêu cầu độ chính xác cao và ít biến dạng sau nhiệt luyện, thì nên cân nhắc xử lý nhiệt tôi dầu vì phương pháp này sẽ gây biến dạng lớn sau nhiệt luyện.

Trên đây là những tìm hiểu của chúng tôi về câu hỏi tôi dầu thép SKD11 được không? Và không tránh khỏi thiếu sót trong quá trình nghiên cứu của mình. Thép công nghiệp Phú Thịnh rất mong quý đọc giả cùng góp ý và xây dựng những nội dung hữu ích cho cộng đồng cơ khí chính xác Việt Nam. Chân thành cảm ơn!